آموزه هایی در رابطه با گلها و گیاهان

در این جا می خواهیم شما را به آرامش گلها و گیاهان نزدیک کنیم.

آموزه هایی در رابطه با گلها و گیاهان

در این جا می خواهیم شما را به آرامش گلها و گیاهان نزدیک کنیم.

۴ مطلب با کلمه‌ی کلیدی «کوکداما» ثبت شده است

گیاهان سبز آپارتمانی طراوت و شادابی را با خود به داخل خانه‌های ما می‌آورند، همچنین برخی از آنها علاوه بر زیبا کردن محیط اطراف ما، نوعی تصفیه کننده هوا هم هستند و باعث می‌شود محیط سالم‌تری برای زندگی داشته باشیم.
اما در کنار تمام این مزایا که از حضور گل‌ها در کنار ما به دست می‌آید این نکته را نباید فراموش کنیم که گیاهان هم درست مثل ما و فزندانمان موجودات زنده‌ای هستند که نیاز به مراقبت دارند، تا همواره زیبا بمانند و به خوبی رشد کنند. برای آموزش روش نگهداری گیاهان آپارتمانی با گُل سِتان همره باشید.
اگر هم اکنون برگ های گیاه شما زرد شده و یا در حال خشک شدن است حتما مطلب ۴ روش موثر برای احیا کردن گیاهان را مطالعه نمایید.

با وجود اینکه مراقبت از اکثر گیاهان کار چندان دشواری نیست و همه‌ی ما می توانیم با کمی مطالعه و تلاش، شرایط مناسب برای گیاهان منزل مان را بشناسیم و برایشان فراهم کنیم. اما در این مطلب سعی کردیم به صورت جامع شرایط نگهداری عمومی از گیاهان گلدانی و آپارتمانی را بیان کنیم.

نکاتی برای خرید گیاهان آپارتمانی

روش خرید گیاه آپارتمانی

اولین نکته‌ای که در هنگام خرید و انتخاب گیاه برای منزلتان باید به آن توجه کنید این است که چه مقدار زمان آزاد برای مراقبت و نگهداری از گیاهان دارید؟ چون بعضی از گیاهان نیاز به مراقبت خاصی ندارند مثل گیاه گندمی (عنکبوتی) و در نتیجه وقت زیادی نمی‌گیرند ولی بعضی از گیاهان مثل ارکیده همانطور که در مطلب روش نگهداری و پرورش گیاه ارکیده گفته شد به مراقبت دقیق و روش‌های آبیاری خاص نیاز دارند.

نکته‌ی بعدی این است که شرایط  محیطی منزلتان را در نظر بگیرید و گیاهی را انتخاب کنید که با مقدار نور، رطوبت هوا، گرما و سرما و مقدار گردش هوا در منزل‌تان سازگار باشد. پیشنهاد می‌کنیم که  از قبل درمورد گیاهان متناسب با شرایط محیطی منزل‌تان مطالعه کنید، درهنگام خرید با باغبان یا فروشنده‌ی گیاه مشورت نمایید و در نهایت گیاهانی را انتخاب کنید که به راحتی بتواند در منزل‌تان رشد کند و زنده بماند. پس شما باید روش نگهداری گیاهان آپارتمانی را خوب بدانید.

در هنگام خرید گیاه آپارتمانی ، حتما دقت کنید که گیاه سالم باشد. از انتخاب گیاهانی که برگ‌های زرد دارند، لکه‌های قهوه‌ای روی برگ‌ها وجود دارد یا ساقه‌های گیاه شل و افتاده‌اند، خودداری کنید.

نکات مربوط به آبیاری گیاهان در خانه

آبیاری مهم‌ترین عامل موثر در پرورش و مراقبت از گیاهان است  که نمی‌توان از آن به سادگی گذشت. در ادامه‌ی مطلب، نکات کلی در مورد مقدار، زمان و روش آبیاری گیاهان خانگی و روش‌های پیشنهادی برای آبیاری گیاهان در هنگام سفر را مطرح می‌کنیم.

روش آبیاری گیاهان آپارتمانی

مقدار آبیاری

  • به عنوان یک اصل کلی، هرچه هوا گرم تر باشد، میزان آبیاری شما نیز باید زیادتر شود چون گرمای هوا آب را به سرعت تبخیر می کند. پس در نیمه ی اول سال میزان آبیاری را بیش تر کنید.
  • به یاد داشته باشید اگر خاک گلدان خیلی خشک یا خیلی مرطوب باشد، ریشه ی گیاه به مرور از بین می‌رود. پس در آبیاری گیاه همیشه تعادل را رعایت کنید. یکی از رایج ترین دلیل از بین رفتن گیاهان، آب دادن بیش از اندازه به آن‌ها و گندیدن ریشه شان است.
  • ته گلدان باید یک یا چند سوراخ داشته باشد تا آب به راحتی از آن خارج شود. اگرخاک گلدان زهکشی مناسب نداشته باشد، آب اضافی از گلدان خارج نمی شود و ریشه ی گیاه می پوسد.

نکته: قبل از کاشتن گیاه در گلدان، روی سوراخ های کف گلدان چند تکه سنگ، سفال یا  جسم توری مانند بگذارید تا از خارج شدن خاک از سوراخ ها جلوگیری کند.

به اندازه‌ای به گیاه آب بدهید که آب از سوراخ‌های زیر آن بیرون بیاید. روش نگهداری گیاهان آپارتمانی خود و میزان آل مورد نیاز گیاه خود را می توانید از صفحه انواع گلهای اپارتمانی و روش نگهداری انها پیدا و مطالعه نمایید.

زمان آبیاری

بسیاری از افراد همیشه از ما می پرسند که چند روز یک بار گلدان شان را آبیاری کنند؟ باید بگوییم که تقریبا هیچ برنامه‌ی مشخص و دقیقی برای آبیاری گیاهان وجود ندارد.

اگر طبق تقویم، گیاهتان را آبیاری کنید، محکوم به شکستید. هر گیاه زمان متفاوتی برای آبیاری دارد و بهترین زمان برای آبیاری گیاهان وقتی است که روی خاک تا حدی خشک شده است. خشک شدن خاک را می توانید از روی روشن شدن رنگ خاک، لمس آن و حس نکردن رطوبت و نچسبیدن خاک به دستتان متوجه شوید.
به مرور زمان و با توجه به شرایط محیطی منزل‌تان و تغییر فصل‌ها، متوجه می شوید که هر گیاه چند روز یک بار به آبیاری نیاز دارد.
از آنجایی که گیاهان هم مانند انسان چرخه خواب دارند بهترین زمان برای آبیاری آن‌ها صبح اول وقت است. آبیاری گیاهان هنگام عصر و یا شب باعث می‌شود که چرخه‌ی خواب گیاه به هم بریزد و باعث صدمه دیدن گیاه می‌شود.

روش آبیاری

آبی که به گیاهان می دهید باید هم دمای محیط منزل باشد.
توصیه می کنیم در زمان آبیاری، روی برگ ها و گل ها آب نریزید. خیس شدن برگ ها ممکن است موجب ایجاد بیماری های قارچی یا لکه روی بعضی گیاهان بشود.
در هنگام آبیاری، به آرامی آب را به روی خاک گلدان بریزید و این کار را تا زمانی ادامه دهید که آب از زیرگلدان شروع به خارج شدن کند.
بهتر است یک ساعت بعد از آبیاری، آب اضافی زیرگلدانی را خالی کنید.

روش نگهداری گیاهان آپارتمانی در هنگام سفر

مساله ی آبیاری گیاهان در هنگام مسافرت، موضوع مهمی است که باید برای آن راه حلی در نظر بگیرید. ساده‌ترین راه این است که از فرد مورد اعتمادی بخواهید که گیاهان‌تان را آبیاری کند اما اگر چنین امکانی ندارید، راه حل‌های زیر را امتحان کنید:

  • پیشنهاد می کنیم تمامی گلدان‌ها را کنار یکدیگر قرار بدهید. با این کار رطوبت شان تا مدت بیش تری حفظ می‌شود و دیرتر تشنه می شوند.

توجه: اگر گیاهان تان با جابه جایی آسیب می بینند، آن ها را جا به جا نکنید.

  • راه حل بعدی این است که با خلاقیت خودتان یک سیستم آبیاری قطره چکانی طراحی کنید. استفاده از ظرف آب مرکزی و قراردادن رشته های کاموا در آن و گلدان ها هم یکی از روش های خلاقانه است که به روش فیتیله ای معروف است.
  • استفاده از بطری نوشابه، سوراخ کردن بدنه و قرار دادن آن در هر گلدان هم روشی دیگر است. راه دیگر این است که گلدان ها را در ظرف بزرگی از آب بگذارید که تا نیمه پر از آب شده است، به طوری که کف گلدان ها در آب قرار بگیرد. با این روش، آب از زیر گلدان به خاک و ریشه‌ها جذب می شود و گیاه تا مدت طولانی شاداب می‌ماند.
آبیاری گیاهان هنگام مسافرت
آبیاری گیاهان هنگام مسافرت

علایم آبیاری کم گیاه

قهوه ای یا زرد شدن برگ ها
پژمرده شدن برگ ها
نرم شدن ساقه های گیاه

علایم آبیاری زیاد گیاه

رشد قارچ در سطح خاک
ریختن برگ های گیاه
وجود لکه های قهوه ای بر روی برگ ها

چه گیاهانی به آب بیش تر نیاز دارند؟

  • گیاهان گلدار
  • گیاهانی که در گلدان های گِلی کاشته شده اند. چون گلدان گِلی منافذ بیش تری دارد و آب زودتر از آن خارج می شود.
  • گیاهانی که در گلدان کوچک کاشته شده اند.
  • گیاهانی که رشد سریعی دارند.
  • گیاهانی که مدت زیادی در مقابل نور خورشید قرار دارند.
  • گیاهانی که برگ های بزرگ یا نازک دارند.

چه گیاهانی به آب کم تر نیاز دارند؟

  • گیاهانی که به مرحله ی استراحت وارد شده اند.
  • گیاهانی که به تازگی گلدان شان عوض شده است.
  • گیاهانی که در هوای مرطوب قرار دارند.
  • گیاهانی که در محل خنک نگهداری می شوند.
  • گیاهانی که برگ های ضخیم و چرمی دارند.

نکاتی در مورد نور دهی گیاه

روش نگهداری گیاهان آپارتمانی با هم متفاوت است و گیاهان مختلف نیا‌زهای نوری متفاوتی دارند. بعضی از گیاهان نور متوسط و کم نیاز دارند مانند پتوس و قاشقی و بعضی گیاهان به مقدار نور بیش تری نیاز دارند مانند گندمی. باید توجه داشته باشیم که هیچ گیاهی نباید جلوی نور مستقیم آفتاب قرار بگیرد.

بهتر است که پرده ای نازک بین گیاه و نور خورشید وجود داشته باشد. البته اگر شرایط نوری مناسبی در منزل ندارید، می توانید از نور مصنوعی و گیاهان سازگار با آن استفاده کنید.
اگر گیاه تان مقابل پنجره است، هر از گاهی آن را بچرخانید تا به صورت متقارن رشد کند و به سمت نور کج نشود.
گیاهان ابلق یعنی گیاهانی که دورنگ هستند، به نور بیش تری نسبت به گیاهان سبز نیاز دارند. پس آن ها را در جای پرنورتر قرار دهید.
گیاهان گل دار به طور کلی نور زیاد را دوست دارند و در شرایط نوری خوب، گل می دهند.

چند گیاه آفتاب دوست :

فیکوس آفرقایی لیراتا
فیکوس لیراتا
خرید آنلاین فیکوس
گلدان داوودی
گلدان گل داوودی پاییزی
خرید آنلاین داوودی
انواع کاکتوس
کاکتوس آچینو
خرید آنلاین کاکتوس
ارکیده
گلدان ارکیده سفید بنفش
خرید آنلاین ارکیده

چند گیاه مقاوم به نور متوسط و کم :

آگلونما

گیاه آپارتمانی آگلونمای با گلدان بتنی

خرید آنلاین آگلونما
زاموفیلیا

زاموفیلیا

خرید آنلاین زاموفیلیا
سانسوریا

گیاه آپارتمانی سانسوریا رنگی بنفش

خرید آنلاین سانسوریا
دراسنا کامپکت

گیاه آپارتمانی دراسنا کامپکت با گلدان

خرید آنلاین دراسنا

از آن جایی که نور دهی و آبیاری گیاهان از مهمترین قسمت‌های نگهداری از آن‌هاست در زیر میزان نور و آب مورد نیاز برخی از گیاهان پر طرفدار آپارتمانی به صورت نسبی نمایش داده شده است.

نور دهی و آبیاری گیاهان آپارتمانی

خاک مناسب برای گیاهان

توصیه می کنیم خاک گلدان را از باغچه و باغ برندارید چون ممکن است دارای علف هرز، قارچ یا حشره باشد. خاک مخصوص گلدان را می توانید از گل فروشی‌ها خریداری کنید. این خاک دارای پیت ماس و کمپوست است و مواد غذایی لازم برای گیاه را دارد.

کاکتوس و ساکولنت هم خاک مخصوصی دارند که با سایر گیاهان متفاوت است. این خاک را می توانید از گلفروشی‌ها تهیه کنید. برای نگهداری از ساکولنت ها باید روش نگهداری ساکولنت ها را کامل مطالعه کنید.

ارکیده هم از جمله گیاهانی است که خاک متفاوتی نسبت به بقیه ی گیاهان نیاز دارد و شامل خزه و تکه‌های چوب (چیپس) است.

روش غذادهی به گیاه

نکاتی در مورد کوددهی گیاهان

به یاد داشته باشید که گیاهان گلدانی مواد مغذی بیش‌تری نسبت به گیاهان باغچه نیاز دارند. هرچه دفعات آبیاری و مقدار آن بیش‌تر باشد، مواد مغذی بیش‌تری از گلدان خارج می شوند، پس گیاه به کود نیاز بیش‌تری پیدا می کند. اگر می خواهید گیاهان سرحال و شادابی داشته باشید، هرچند هفته یک بار از کود محلول در آب استفاده کنید.

نکته: بیشتر گیاهانی که از گلخانه می خرید، کوددهی شده اند و تا چند هفته نیاز به کوددهی ندارند. اگر خاک گلدان را هم به تازگی عوض کرده اید، تا چند ماه لازم نیست به آن کود بدهید.

بهتر است در زمان گلدهی یا رشد گیاه، ماهی یک بار به آن کود بدهید اما در فصل زمستان و دوره ی استراحت گیاه، می توانید مقدار کوددهی را کم تر یا متوقف کنید. جزییات کوددهی برای هر گیاه متفاوت است و لازم است که قبل از استفاده برای هر گیاه به طور دقیق در مورد مقدار آن مطالعه کنیم.

مقدار کود را تا جایی که ممکن است خیلی کم درنظر بگیرید چون مقدار زیاد کود به گیاه آسیب می رساند.

رطوبت هوا مناسب برای گلهای آپارتمانی

بیش تر گیاهان رطوبت هوا را می پسندند و بعضی از آن ها مانند سرخس به رطوبت کافی نیاز دارند. یکی از راه های افزایش رطوبت در منزل، استفاده ازدستگاه بخور است.

راه دیگر این است که در ظرفی کم عمق سنگ‌های متوسط بریزید و روی آن را تا نیمه از آب پر کنید. سپس این ظرف را در نزدیکی گلدان ها قراردهید. راه دیگر آب پاشی روزانه‌ی برگ گیاهان است. حتی بعضی از گیاهان مثل ارکیده را می توانیم در حمام و آشپزخانه هم نگه داری کنیم چون رطوبت زیاد را بسیار دوست دارند.

عوض کردن گلدان

هدف ما از عوض کردن گلدان، یا بزرگ کردن اندازه‌ی آن است یا دورریختن خاک کهنه، ریختن خاک جدید و رساندن مواد مغذی به گیاه.

زمان مناسب برای خاک گلدان

همانطور که قبلا در عوض کردن خاک گلدان گفتیم بهترین زمان تعویض خاک گلدان فصل بهار است. اگر می خواهید گلدان را بزرگ تر کنید، گلدانی را انتخاب کنید که خیلی بزرگ تر از گلدان قبلی نباشد چون اگر گلدان خیلی بزرگ باشد، احتمال از بین رفتن ریشه ی گیاه وجود دارد. دلیل آن این است که خاک اضافی رطوبت زیادی را در خود نگه می دارد که به مصرف گیاه نمی رسد و در نتیجه ریشه ی گیاه را می پوساند.

همانطور که در مطلب تمیز کردن برگ گیاه گفتیم می توانید از شیر و دستمال نخی برای تمیز کردن برگهای گیاهانتان استفاده کنید.

مطالبی که در بالا خواندید، نکات کلی برای نگه داری گیاهان آپارتمانی بود. اما باید دقت داشته باشید که هر گیاه شرایط اختصاصی مربوط به خودش را دارد و علاوه بررعایت نکات بالا باید آن‌ها را نیز رعایت کنید تا گیاهتان سرحال و شاداب بماند.

بعد از مطالعه این مطلب حتما اسم گیاه آپارتمانی خود را در صفحه اسم گیاهان آپارتمانی و روش نگهداری آنها پیدا کنید و روش نگهداری تخصصی گیاه خود را نیز مطالعه نمایید.

  • گل ستان

کوکداما یک گلدان طبیعی منحصربه فرد ژاپنی است که نسبت به بقیه‌ی گلدان‌ها کاملا متفاوت است.
کوکداما یا توپ خزه از گیاهی تشکیل شده که داخل خاک مخصوص و خزه قرار گرفته و برای محکم شدن، به دور آن نخ کنفی بسته می‌شود. این طراحی را می‌توان به صورت ایستاده بر روی میز و یا به صورت آویزان در هر جای منزل یا محل کار قرار داد.
آموزش جامع ساخت کوکداما به علاقمندان گل و گیاه کمک می‌کند تا کوکدامای خودشان را بسازند. مطمئن باشید با کمی تمرین می‌توانید کوکداماهای زیبایی برای خودتان درست کنید.

گیاه مناسب برای کوکداما

اگر چه قبلا در مطلب معرفی کوکداما گفته شد که کوکداما چیست و به تفصیل در مورد گیاهان مناسب برای ساخت کوکداما صحبت شد. اما برای راحتی شما به طور مختصر به تعدادی از آن‌ها اشاره می‌شود.

به طور کلی گیاهانی برای ساخت این نوع از گلدان مناسب هستند که ماندگاری و تاب‌آوری بالایی در برابر تغییرات آب و هوایی دارند که از جمله‌ی آنها می‌توان به پتوس (Pothos)، برگ انجیری (Philodendron)، اسپاتی فیلوم (PeaceLily)، قاشقی ( Radiator plants)، برگ انجیری (Swiss cheese plant) و دراسنا (Dracaena)  اشاره کرد.

مواد لازم و شیوه ساخت کوکداما

مواد لازم

  • خاک بونسای
  • خزه ی ورقه ای یا معمولی (سبز و نرم باشد)
  • پیت ماس (خزه‌ی پوسیده)
  • گیاه مورد نظر برای کوکداما
  • نخ کنفی یا کاموا یا کنف برای تزیین
  • نخ خیاطی مشکی
  • ظرف بزرگ آب
  • روزنامه یا پارچه برای زیر دست
  • زیرگلدانی کوچک (در صورت تمایل)

ابزار مورد نیاز

  • دستکش
  • قیچی
  • انبردست
  • بطری اسپری آب
 

روش کار ساخت کوکداما

ابتدا خزه ی ورقه ای را به مدت یک ساعت در آب ولرم بخیسانید.
نکته: اگر خزه‌ی ورقه ای در دسترس نبود، از خزه‌ی معمولی استفاده کنید و برای خیس کردن آن آب را به مقدار زیاد بر رویش اسپری کنید.

آموزش ساخت توپ کوکداما
خیس کردن خزه کوکداما

پیت ماس و خاک بونسای را به نسبت ۷ (پیت ماس) به ۳ (بونسای) با هم مخلوط کنید. یعنی به ازای ۷ واحد خزه ۳ واحد خاک بونسای اضافه کنید. مقدار کلیِ خاک و خزه بستگی به اندازه ی کوکداما و گیاه‌تان دارد. این دو ماده را به خوبی با هم مخلوط کنید تا تقریبا در همه‌جا ترکیب یکسانی حاصل شود.

علت استفاده از پیت ماس این است که رطوبت خاک را حفظ می‌کند و از خشک شدن سریع گیاه جلو گیری می‌کند. ما نیز در گُل‌سِتان پس از امتحان کردن مواد مختلف به این نتیجه رسیدیم که ترکیب پیت ماس و خاک بنسای بهترین ترکیب است.

درصورتی که پیت ماس نداشتید، می توانید از خزه‌ی معمولی هم  استفاده کنید. حالا کم کم به آن آب اضافه کنید تا به صورت مخلوط یکدستی دربیاید.

در صورتی که گیاه در گلدان قرار دارد، آن را از گلدان خارج کنید و ریشه‌ی گیاه را تمیز کنید و اگر ریشه‌ها بلند است با قیچی مقداری از آن را کوتاه کنید.

حال مقداری از مخلوط گِل را دور ریشه بگیرید و دور تا دور ریشه را با توپ کوچکی از گِل بپوشانید. مقدار گِل به حجم ریشه‌های گیاه بستگی دارد.

نکته: برای ساخت کوکداما برای راحتی کار می‌توانید پس از قرار دادن ریشه‌ها درون گِل، دور آن را با یک پارچه نخی مانند تصویر زیر ببندید تا از ریختن آن جلو گیری و کار دورپیچی با خزه‌ها آسان شود.

درست کردن کوداما
قرار دادن ریشه گیاه در گِل و پارچه

خزه های ورقه ای را از آب بیرون آورید و با دست فشار دهید تا آب اضافی آن جدا شود.

حالا یک تکه خزه را دور تا دور ریشه بپیچید و بعد با نخ سیاه معمولی (خیاطی) دور آن بپچید تا محکم شود و در عین حال نخ هم دیده نشود.

کم کم تکه های دیگر از خزه را به روی گیاه اضافه کنید و با نخ محکم کنید. این کار را تا آنجایی ادامه دهید که خزه ها شکل کاملا یکدستی پیدا کنند و کوکداما به شکل توپ دربیاید.

پیچیدن کوکداما
نحوه پیچیده خزه به دور گیاه

آنقدر نخ دور توپ بپیچید که هیچ خزه ای از آن نریزد و جای خزه‌ها کاملا ثابت شود. سپس خزه‌ها را با آب اسپری کنید.

ساخت کوکداما
ساخت کوکداما
بستن خزه به دور ریشه کوکداما

(مرحله ی اختیاری برای ساخت کوکداما ) حالا می توانید با نخ کنفی یا کاموای رنگی کوکداما را تزیین کنید. به سلیقه ی خودتان نخ کنف یا کاموا را دور کوکداما بپیچید و قسمت‌های اضافی خزه که از بین نخ‌ها بیرون زده را با قیچی کوتاه کنید.

انواع گیاه کوکداما

اکنون کوکدامای شما آماده است و می‌توانید آن را روی یک زیرگلدانی کوچک و زیبا قرار دهید یا اینکه آن را به صورت آویزان از سقف یا هر جای دیگری قرار دهید.

اگر قصد دارید پس از ساخت کوکداما را آویزان کنید، تکه‌ای نخ جداگانه در نظر بگیرید و حداقل دو دور به دورآن بپیچید و گره بزنید. اگر از کاموا و کنف به دور کوکدامای خود پیچیده‌اید کافی است نخ را به آن گره بزنید.

مقدار بلندی نخ بستگی به جایی که دارد که می‌خواهید کوکداما را از آن‌جا آویزان کنید. همچنین می توانید قلاب محکمی هم به آن وصل کنید تا برای آب دادن فقط کوکداما را از قلاب جدا کنید و پس از آب دادن دوباره سر جایش قرار دهید.

همچنین درصورت تمایل می توانید پایه‌های آویز تزیینی را از بازار تهیه کنید یا با خلاقیتتان یک پایه ی زیبا برایش بسازید.

آویز کوکداما
آویز کوکداما

نکته های مهم ساخت توپ خزه

برای شروع ساخت کوکداما بهتر است از گیاهان کوچک، مقاوم و هماهنگ با شرایط منزلتان استفاده کنید. گیاه موردنظرتان باید ریشه دار بوده و سرعت رشد بالایی نداشته باشد. همچنین حجم ریشه های گیاه نباید زیاد باشد.

برای شروع کار بهتر است کوکداماهای کوچک بسازید.

پیت ماس، خزه و خاک بونسای را می توانید از گلفروشی ها هم تهیه کنید.

برای نگهداری از کوکداما نیز می‌توانید مطلب روش مراقبت از کوکداما را مطالعه کنید که به طور کامل شیوه نگهداری از این گلدان را در آن توضیح داده‌ایم.

  • گل ستان

همه چیز در رابطه با کوکداما

کوکداما (Kokedama) یا توپ خزه‌ در واقع نوعی بونسای تغییرشکل یافته است که تاریخچه کوکداما و ساخت آن به قرن هفدهم میلادی و کشور ژاپن برمی گردد. “کوکه” در زبان ژاپنی به معنای خزه و “داما” به معنای توپ است. ژاپنی ها با پوشاندن ریشه ی گیاهان مناسب کوکداما با گِل مخصوص و خزه و بستن نخ به دور آن، گلدان کروی شکل یا کوکداما می سازند. ظاهر این گلدان طبیعی، جالب و متفاوت است و می توانید با استفاده از آن، جلوه ی تازه ای به منزل‌تان بدهید. همچنین می توانید با آویزان کردن چند کوکداما در گوشه ای از خانه یک باغ معلق ژاپنی برای خودتان درست کنید. برای دانستن تاریخچه کوکداما با گُل سِتان همراه باشید.

کوکداما چیست؟

شکل اولیه‌ی کوکداما درخت بونسای کوچکی است که در کاسه‌ای دست‌ساز و ساده قرار دارد و ایده‌ی اصلی آن به مکتب ژاپنی زیبایی‌شناسی به نام وابی‌سابی (Wabi Sabi) برمی گردد که به کامل نبودن طبیعت و زیبایی طبیعی آن اشاره می کند. ویژگی‌های اصلی مکتب وابی سابی، سادگی، زمینی‌بودن، نامرتبی و معمولی بودن است. کوکداما در واقع بازتابی از اصول “وابی سابی” است و تاکید زیادی بر نشان دادن زیبایی گیاه دارد تا گلدان. برای همین کوکداما گلدان ندارد.

در زمان قدیم قسمتی از ریشه ی بونسای را از خاک بیرون می گذاشتند تا بخشی از زیبایی ریشه ها را هم نشان دهند. با گذشت زمان خزه هم به روی ریشه ها اضافه شد و به جای استفاده از درختان کوچک، از گیاهان خانگی و بوته ها استفاده شد و کم کم به گیاه کوکداما تبدیل شد.

امروزه بسیاری از مردم از کوکداما به دلیل شکل متفاوتش و اشغال نکردن فضای زیاد استقبال زیادی کرده اند.
کوکداما را می توانید در صفحات تخت سنگی (مانند بشقاب) یا کاسه هایی با ارتفاع کم، ظرف‌های تزیینی یا یک بشقاب کوچک زیبا بگذارید یا اگر جایی برای گذاشتن آن ندارید، می توانید آن را به راحتی آویزان کنید. که زیبایی خاصی را ایجاد می کند. حال که با تاریخچه کوکداما آشنا شدید لازم است بندانید که چه گیاهانی را می تواند کوکداما کرد و در توپ خزه قرار داد و بیشتر با این گیاه آپارتمانی خاص آشنا شوید.

کوداما چیست
کوداما شامودرا

گیاهان مناسب برای کوکداما


برای کوکداما می توانید تقریبا همه نوع گیاه از ارکیده گرفته تا گیاهان دارویی و آپارتمانی را استفاده کنید. بعد از خواندن “گیاهان مناسب برای کوکداما” به شما پیشنهاد می دهیم حتما مطلب آموزش ساخت کوکداما را مطالعه کنید. در رابطه با گیاهان مناسب توصیه می کنیم با توجه به کمتر بودن رطوبت ایران نسبت به کشور ژاپن، گیاهی با شرایط محیطی منزل تان هماهنگ باشد را برای کوکداما انتخاب کنید که نیازهایشان مطابق با شرایط نوری، میزان رطوبت و دمای خانه تان باشد تا ماندگاری بیشتری داشته باشند.گیاهانی مثل پتوس(Pothos)، برگ انجیری (Philodendron)، اسپاتی فیلوم (PeaceLily)، قاشقی ( Radiator plants)، برگ انجیری (Swiss cheese plant) و دراسنا (Dracaena) برای کوکداماهای خانگی بسیار مناسب اند. ما در گُل سِتان گیاهان مناسب برای آب و هوای ایران را انتخاب می کنیم که نسبت به آب و هوای ایران مقاوم تر هست.

گیاهانی مثل پتوس(Pothos)، برگ انجیری (Philodendron)، اسپاتی فیلوم (PeaceLily)، قاشقی ( Radiator plants)، برگ انجیری (Swiss cheese plant) و دراسنا (Dracaena) برای کوکداماهای خانگی بسیار مناسب اند.

ما در گُل سِتان گیاهان مناسب برای آب و هوای ایران را انتخاب می کنیم که نسبت به آب و هوای ایران مقاوم تر هست.

انتخاب گیاهان مقاوم برای کوکداما


به عنوان راهنمای کلی می گوییم که بهتر است گیاهی را انتخاب کنید که نور متوسط لازم داشته باشد و لازم نباشد آن را مدت زیادی در مقابل نور خورشید قرار دهید زیرا گرمای خورشید باعث خشک شدن رطوبت کوکداما می شود و رنگ آن را به مرور زمان قهوه ای می کند.

پیشنهاد می کنیم از کاکتوس و ساکولنت در کوکداما استفاده نکنید. زیرا خاک مناسب این گیاهان خاک شنی است و در صورت استفاده در کوکداما، نمی توان آن را به راحتی شکل داد چون میزان چسبندگی آن کم است. هم چنین خزه ی کوکداما هم رطوبت بیش از اندازه ای را به گیاه تحمیل می کند که باعث گندیدن آن می شود. در صورت استفاده از کاکتوس و ساکولنت، میزان و دفعات آبیاری را کم تر کنید.
بهتر است برای شروع کار از گیاهان گل دار و حساس به شرایط محیط استفاده نکنید.


کوکداما را می توان با گیاهان چوبی مثل درختان کوچک هم ساخت و در فضای باز نگه داری کرد اما نگهداری از کوکداما در فضای باز کمی دشوار است چون فرآیند تبخیر آب در کوکداما سریع تر اتفاق می افتد درحالی که لازم است رطوبت کوکداما همیشه حفظ شود.
 

انواه کوکداما
چند نمونه گیاه کوکداما شده موجود در گُل سِتان

کوکداما معمولا با الیاف های متفاوتی مثل کنف، نخ در رنگهای متفاوت پیچیده می شود که جلوه های متفاوتی را پیدا می کند.
فکر می کنیم اکنون به راحتی به هرکسی بتوانید توضیح دهید که کوکداما چیست و تاریخچه کوکداما را برای او بازگو کنید. برای تکمیل اطلاعات خود مطلب روش مراقیت از گیاه کوکداما را حتما مطالعه نمایید.

شما هم می توانید از امروز کوکداما خود، این گیاه تاریخی و خاص را داشته باشید.

  • گل ستان

مراقبت از گیاهان آپارتمانی و نگهداری کوکداما کار سختی نیست فقط به کمی صبر و عشق نیاز دارد. اگر در مورد شیوه‌ی مراقبت از هر گیاه،  آموزش‌ها و آگاهی‌های کافی را داشته باشیم، قطعا گیاهانمان عمر طولانی‌تری خواهند داشت و برای مدت طولانی‌تری می‌توانیم از زیبایی‌ آن‌ها بهرمند شویم.  قبل از فراگیری روش نگهداری از کوکداما حتما مطلب تاریخچه کوکداما را بخوانید تا بتوانید درک بهتری از چرایی شکل این گیاه داشته باشید.

کوکداما هم نوعی گلدان طبیعی است و نکات مراقبتی مخصوص به خودش را دارد. با دانستن این نکته‌ها و رعایت آنها، کوکدامای شما طراوت و تازگی خود را حفظ خواهد کرد و زینب بخش محیط شما خواهد بود.

اولین قدم در مراقبت از کوکداما، شناخت کلی آن است. کوکداما توپ خزه‌ای است که از خاک بونسای یا کوکوپیت و خزه ی ورقه ای درست شده و ریشه ی گیاه در وسط آن قرار گرفته است و از هیچ نوع گلدانی چه سفالی و چه پلاستیکی در آن استفاده نشده است.

در نتیجه تغذیه و آبیاری این گیاه مانند سایر گیاهان گلدانی نیست و باید نکات زیر را برای نگهداری از آن مورد توجه قرار دهید.

روش آب دادن به کوکداما

روش مراقبت از کوکداما
روش آب دادن کوکداما

کوکداما به آبیاری هفتگی و مرتب نیاز دارد و وقتی که روی آن خشک شده، و سبک شده است یا برگ های گیاه پژمرده شده اند وقت آبیاری فرا رسیده است. البته بزرگی و نوع گیاه و مقدار نور و دمای محیط هم بر زمان آبیاری تاثیر دارند.

کوکداما در فصل های تابستان و بهار نیاز به آب بیش تری دارد ولی در نیمه‌ی دوم سال آب کمتری می‌خواهد.

بهترین روش آبیاری کوکداما،  گذاشتن آن در ظرف آب به مدت حداقل ۵ دقیقه است. به نحوی که خود گیاه داخل آب نرود است.

مطلب مرتبط: روش ساخت کوکداما

مهم ترین نکته در نگهداری کوکداما حفظ رطوبت نسبی آن است. برای همین ما در گُل سِتان پیشنهاد می کنیم روزانه کوکداما را با اسپری آب، آب پاشی کنید. بهتر است این کار را درهنگام صبح انجام دهید. می توانید برای تنظیم رطوبت هوای محیط از دستگاه بخور سرد هم استفاده کنید. روی گلبرگ های و گیاه آب نپاشید.

اگر نشانه های زیر را در کوکداما دیدید، بدانید آبیاری آن بیش از حد معمول بوده است و باید کمتر آب دهید:

سیاه شدن ساقه های گیاه از پایین

زرد شدن و ریختن برگ ها

نرمی بیش از اندازه خاک

نشانه های آبیاری کم تر از حد معمول کوکداما به شکل زیر هستند:

قهوه ای شدن برگ ها یا خشک شدن نوک برگ ها

پژمرده شدن گیاه

نور مناسب برای کوکداما

مقدار نور مورد نیاز برای نگهداری کوکداما به نوع گیاهی بستگی دارد که در آن کاشته شده. پس شرایط نوری متناسب با گیاه کوکداما را فراهم کنید.

مثلا گیاهان نوردوست را پشت پنجره آویزان کنید اما دقت کنید نور مستقیم خورشید به آن نتابد و در ساعاتی که نور مستقیم وجود دارد، پرده نازکی جلوی پنجره بکشید.

برای اطلاع از نور مورد نیاز گیاه خود، روش نگهداری گیاه داخل کوکدامای خود را در اینترنت سرچ کنید.

یادتان باشد که تمام گیاهان به نور احتیاج دارند اما مقدار آن برای هر نوع گیاه متفاوت است. نورغیرمستقیم را خیلی از گیاهان دوست دارند. چون نور مستقیم خورشید اغلب باعث سوختگی برگ ها  و خشک شدن سریع کوکداما می شود.

گیاهانی را که به نور کم تری احتیاج دارند روی میز کار یا در فضای داخل اتاق بگذارید.

کوکداما
نحوه‌ی قرارگیری کوکداما

کود رسانی یا غذای کوکداما

کوکداما در چندماه اول نیاز به غذا ندارد چون خاک آن مواد مغذی کافی را در خود دارد اما بعد از چهارماه لازم است که ماهی یک بار به کوکداما کود بدهید.

برای غذارسانی به کوکداما از کود مایع استفاده کنید و حتما به مقدار آن توجه کنید. معمولا نصف مقداری که روی بسته بندی کود نوشته است، برای کوکداما کافی است.

کود گیاه را در آب حل کنید و در زمان آبیاری معمول در آب گیاه ریخته و به گیاه بدهید. می توانید آن را به صورت اسپری و به صورت مرتب هم به کوکداما بپاشید.

مقدار کودی که به گیاه می دهید بستگی به این دارد که می خواهید گیاه تان چقدر رشد کند. مقدار آن می تواند  از دوبار در سال تا هفته‌ای یک بار متغیر باشد.

فصل  بهار و تابستان بهترین زمان برای کودرسانی هستند. همیشه زیاد کود دادن بهتر نیست، گاهی باعث سوختن گیاه می شود . پس سعی کنید مطابق با نوع کود، به اندازه لازم به گیاه کود دهید.

اینفوگرافیک زیر به صورت خلاصه مراحل و روش نگهداری کوکداما را توضیح می‌دهد.

نگهداری از کوکداما
  • گل ستان